Popielica (Glis glis), zwana też niekiedy pilchem, jest gryzoniem należącym do rodziny popielicowatych (Gliridae). Jest zwierzęciem stosunkowo rzadkim, szczególnie w środkowej i północnej części kraju, figurującym w „Polskiej czerwonej księdze zwierząt”.

Jej zasięg obejmuje część zachodniej, środkowej, południowej i wschodniej Europy, a także niektóre obszary zachodniej Azji. Wielkością przypomina małą wiewiórkę. Długość ciała popielicy wynosi zwykle od około 16 do 19 cm, a długość ogona od około 9 do około 15 cm. Osobniki dorosłe ważą od około 60 g do ponad 300 g. Masa ciała zmienia się jednak w znacznym zakresie w ciągu sezonu. Na przykład jeden z osobników, który ważył po koniec lipca 90 g w połowie września osiągnął masę 150 g. Futerko popielicy jest miękkie, puszyste i gęste, na grzbiecie szaro-popielate a na brzuchu jasne. Na głowie zwracają uwagę duże ciemne oczy obwiedzione obwódką ciemniejszego futerka i okrągłe ruchliwe uszy. Posiada puszysty ogon równomiernie pokryty włosami na całej długości. Tylne kończyny zakończone są pięcioma palcami, a przednie czterema (jeden został zredukowany w toku ewolucji). W związku z nadrzewnym trybem życia stopy popielicy wyposażone są w pazurki oraz poduszeczki podeszwowe, które ułatwiają jej wspinanie się po drzewach. Popielica potrafi wspinać się po grubych pniach, szybko biegać po cienkich gałązkach i skakać na odległość kilkudziesięciu centymetrów z gałęzi na gałąź.

Popielica gnieździ się w dziuplach, w opuszczonych gniazdach ptasich, a także w skrzynkach lęgowych dla ptaków. Aktywna jest nocą, głównie w koronach drzew i krzewów. Podstawowym pożywieniem popielicy są nasiona i owoce, a w szczególności owoce buka (bukiew), grabu, żołędzie i orzechy laskowe, owoce dzikiej czereśni, maliny i inne. Zjada również pokarm zwierzęcy np. owady, ptasie jaja i lęgi ptasie. Popielica jest aktywna zaledwie 4-5 miesięcy w roku (od maja/czerwca do września/października). Pozostałą część roku spędza w norach ziemnych, gdzie zapada w sen zimowy (tzw. hibernację). Temperatura ciała popielicy, która normalnie wynosi ok. 36 stopni Celsjusza, spada w okresie hibernacji do temperatury otoczenia, czyli kilku lub kilkunastu stopni. Umożliwia to zwolnienie procesów życiowych zwierzęcia i przeżycie tego niekorzystnego czasu bez pobierania pokarmu (popielice korzystają wtedy jedynie z tłuszczu zgromadzonego jesienią). W środku lata przychodzą na świat młode, które są bezradne, nagie i ważą zaledwie 1-2 gramy. Samica wychowuje je bez pomocy samca. Młode popielice szybko rosną i już we wrześniu można zobaczyć jak przemykają wśród gałęzi drzew i krzewów.

W nocy można też usłyszeć jak popielica stosunkowo głośno się odzywa. Dźwięki brzmiące podobnie do zduszonych kichnięć khuii, kuii, uiiii... emitowane pojedynczo lub w seriach, są słyszalne nawet z odległości ponad 100 metrów.

Oprócz popielicy występują w Polsce trzy inne gatunki z rodziny popielicowatych. Należą do nich: żołędnica (Eliomys quercinus), koszatka (Dryomys nitedula) i orzesznica (Muscardinus avellanarius). Gatunki te są mniejsze od popielicy, a najmniejszy z nich – orzesznica – niewiele różni się wymiarami od myszy domowej i badylarki. Wszystkie nasze popielicowate mają wspólną cechę, którą jest długi puszysty ogon.