NIECHCIANY ŻÓŁW – CO ZROBIĆ?
Poniżej zamieszczamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, związane z posiadanymi lub obserwowanymi w środowisku naturalnym obcymi gatunkami żółwi.
1. Jakie gatunki żółwi należą do obcych gatunków inwazyjnych w Polsce?
W Polsce wszystkie gatunki żółwi z wyjątkiem żółwia błotnego są gatunkami obcymi. Lista gatunków oficjalnie uznanych jako zagrażające rodzimej różnorodności biologicznej znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić rodzimym gatunkom lub siedliskom przyrodniczym. Rozporządzenie to weszło w życie z dniem 5 kwietnia 2012 r. W przypadku żółwi, obejmuje ono następujące gatunki:
1) żółw ozdobny (wszystkie podgatunki, w tym: żółw czerwonolicy1, żółw żółtolicy, żółw żółtobrzuchy) (Trachemys scripta)
2) żółw malowany1 (Chrysemys picta)
3) żółw ostrogrzbiety (Grapthemys pseudogeographica)
4) żółw jaszczurowaty (Chelydra serpentina)
Oprócz żółwi, na liście znalazły się również m.in.: wiewiórka szara (Sciurus carolinensis), szop pracz (Procyon lotor), jeleń sika (Cervus nippon), bernikla kanadyjska (Branta canadensis), sterniczka jamajska (Oxyura jamaicensis), żaba rycząca (Lithobates catesbeianus), tulejnik amerykański (Lysichiton americanus), azolla drobna (Azolla filiculoides) i wiele innych.
2. Znalazłem/mam żółwia – czy mogę go wypuścić na wolność?
Z uwagi na to, że obce gatunki inwazyjne stanowią poważne zagrożenie dla przyrody, wypuszczanie na wolność okazów należących do gatunków obcych (wszelkich) jest w Polsce zakazane na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. Wprowadzanie do środowiska gatunków obcych traktowane jest w naszym kraju zgodnie z art 131 ust 9 wspomnianej ustawy jako jako wykroczenie, za które sąd skazać może na karę aresztu lub grzywny.
3. Znalazłem żółwia i chcę go zatrzymać, czy mogę?
Zatrzymanie znalezionego żółwia obcego gatunku jest możliwe, jednak pod pewnymi warunkami:
- Osoba która znajdzie żółwia nie może z góry zakładać, że znalezione zwierzę zostało porzucone przez prawowitego właściciela. W pierwszej kolejności zawsze należy podjąć próbę poinformowania prawowitego właściciela zwierzęcia o jego odnalezieniu – np. poprzez zgłoszenie faktu odłowienia żółwia na Policję. W przypadku obcych gatunków inwazyjnych przyjmuje się, że jest to osobnik porzucony, nie posiadający właściciela (zobacz artykuł na dole strony).
- Jeśli jest to przedstawiciel jednego z gatunków inwazyjnych wymienionych w pkt 1 FAQ (żółw ozdobny, żółw malowany, żółw ostrogrzebiety, żółw jaszczurowaty), należy uzyskać zezwolenie regionalnej dyrekcji ochrony środowiska na przetrzymywanie danego okazu.
- Jeśli jest to żółw malowany lub żółw czerwnolicy należy zgłosić go do rejestru prowadzonego przez odpowiednie pod względem przetrzymywania okazu Starostwo Powiatowe (klikając na link znajdziesz bazę danych starostw), zgodnie z art. 64 ustawy o ochronie przyrody. Więcej informacji na temat rejestracji znajdziesz na naszej stronie w dziale "Ginące gatunki".
4. Jak uzyskać pozwolenie na posiadanie żółwia czerwonolicego?
Zgodnie z art. 120 ust. 2b ustawy o ochronie przyrody, wniosek o wydanie zezwolenia rdoś na przetrzymywanie żółwia powinien zawierać następujące elementy:
1) imię, nazwisko i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy;
2) cel wykonania wnioskowanych czynności;
3) opis czynności, której dotyczy wniosek;
4) nazwę gatunku lub gatunków, w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje, których będą
dotyczyć czynności;
5) liczbę lub ilość osobników, których dotyczy wniosek, o ile jest to możliwe do ustalenia;
6) określenie warunków, miejsca i czasu wykonania czynności;
7) świadectwo pochodzenia;
8) opinię lub orzeczenie lekarsko-weterynaryjne powiatowego lekarza weterynarii stwierdzające spełnienie przez wnioskodawcę warunków przetrzymywania gatunków, odpowiadających ich potrzebom biologicznym.
5. Chcę oddać żółwia, do kogo się zgłosić?
Niestety pozbycie się niechcianego żółwia jest w Polsce dość kłopotliwe, gdyż aktualnie nie ma w naszym kraju specjalnego azylu dla tego typu zwierząt. Osoba, która z różnych przyczyn chce oddać posiadanego żółwia (w tym np. przypadkowo odłowionego) może np. próbować oddać go do ogrodu zoologicznego, który jednak wcale nie ma obowiązku go przyjąć. Listę polskich ogrodów zoologicznych znajdziesz TUTAJ.
Żółwia inwazyjnego można oddać tylko podmiotowi, który posiada odpowiednie zezwolenie. W przypadku znalezionych osobników można poprosić o pomoc Straż Miejską lub regionalną dyrekcję ochrony środowiska.
W przypadku zarejestrowanych w Starostwie Powiatowym żółwi czerwonolicych lub malowanych, których legalne pochodzenie jest udokumentowane, można również takiego osobnika odsprzedać osobie lub podmiotowi, który będzie zainteresowany dalszym jego przetrzymywaniem. Jeśli jednak pochodzenie żółwia jest nieznane, wówczas oferowanie sprzedaży takiego osobnika traktowane będzie, w myśl art. 128 ustawy o ochronie przyrody, jako przestępstwo, za które sąd skazać może nawet na 5 lat pozbawienia wolności. Więcej na ten temat znajdziesz na naszej witrynie w dziale "Ginące gatunki".
Więcej na temat prawa dotyczącego zółwi obcych gatunków, w szczególności żółwia czerwonolicego, możesz przeczytać w artykule autorstwa Andrzeja Kepela pt. "Żółw czerwonolicy w przepisach". Artykuł można pobrać na dole strony.
1 Ograniczenia wynikające z roporządzenia nie dotyczą okazów wpisanych, w dniu wejścia w życie rozporządzenia, do rejestru starosty na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (należy jednak stanowczo podkreślić, że zakaz dotyczący wypuszczania okazów tych taksonów do środowiska naturalnego obowiązuje również okazy zarejestrowane w starostwie powiatowym).
| Plik | Opis | Rozmiar |
|---|---|---|
 Żółw czerwonolicy w przepisach | autor: Andrzej Kepel, PTOP Salamandra © | 178 Kb |
