Badania prowadzone na Kaszubach przez gdańskie koło „Salamandry” wykazały m.in., że nocki łydkowłose należą do naszych najszybszych nietoperzy – mogą latać z prędkością nawet do 60 km na godzinę.
Celem projektu, prowadzonego we współpracy z chiropterologami i studentami z Uniwersytetu Gdańskiego i Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, jest poznanie preferencji siedliskowych i aktywności nocka łydkowłosego (Myotis dasycneme) na obszarach Natura 2000 „Sandr Brdy” i „Młosino – Lubnia” na Pomorzu. Pomimo szerokiego zasięgu występowania gatunek ten jest słabo poznany. Wiemy jednak, że jest rzadki i zagrożony wymarciem w wielu częściach Europy. Badaniami, wspieranymi przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, kierują: Aneta Zapart, Tomasz Kokurewicz i Mateusz Ciechanowski.
Na grzbietach samic nocka przylepia się maleńkie nadajniki i śledzi ich aktywności w maju i czerwcu. Namierzanie w terenie szybko i daleko latających nietoperzy nie jest łatwe. W pierwszej turze badań brało udział 20 osób podzielonych na 7 zespołów wyposażonych w odbiorniki radiotelemetryczne, anteny kierunkowe i samochody terenowe. Byli wśród nich także nasi przyjaciele i wieloletni współpracownicy z Niemiec i Szkocji. Mamy nadzieję, że wysiłek się opłaci i przyczyni nie tylko do lepszego poznania biologii tego gatunku, ale i opracowania programu skutecznej ochrony jego kryjówek i żerowisk.
Zeszłoroczne badania pilotażowe wykazały, że nietoperze te latały na żerowiska oddalone do 23 km od kryjówki dziennej w leśniczówce Lubnia. Do ubiegłego roku w Polsce znane były tylko dwie kolonie rozrodcze nocka łydkowłosego: w Jeleniewie na Suwalszczyźnie i w Lubni na Kaszubach. W ubiegłym roku oznakowane samice doprowadziły nas do dwóch kolejnych – w nadleśnictwach Przymuszewo i Rytel. Zobaczymy, co przyniosą tegoroczne obserwacje.
Aneta Zapart
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Akademickie Koło Chiropterologiczne PTOP „Salamandra” w Gdańsku
Tomasz Kokurewicz
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Wiosną rozpoczęliśmy zdjęcia do krótkich filmów promujących obszary NATURA 2000 w północnej Wielkopolsce. W trzech produkcjach pokazane zostaną następujące obszary: „Nadnoteckie Łęgi”, „Ostoja Pilska” i „Puszcza Notecka”. Zaprezentujemy w nich również działania prowadzone przez ornitologów w tej części Wielkopolski oraz przykłady nieskomplikowanych przedsięwzięć służących przyrodzie. Filmy będą emitowane przez lokalne telewizje, zostaną też opublikowane w Internecie, a na płytach DVD trafią do szkół w powiatach czarnkowsko-trzcianeckim oraz pilskim.
Marek Maluśkiewicz
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Nadnoteckie Koło PTOP „Salamandra”
Zadanie jest realizowane dzięki wsparciu: Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu, Powiatu Czarnkowsko Trzcianeckiego oraz GRAPIL Grażyna Sobieraj sp. j.
...my poprawialiśmy ich otoczenie. Wiosną sadziliśmy drzewa owocowe, zarówno w Puszczy Bukowej, jak i w Barlinecko-Gorzowskim Parku Krajobrazowym. Czereśnie, jabłonie, derenie, jarzębiny i śliwy ałycze będą kusiły soczystymi owocami i sprawiały, by te popielate śpiochy nie tłoczyły się w jednym fragmencie lasu, ale kolonizowały nowe jego części. Wszak popielice nie znają się na mapach leśnych i nie wiedzą, gdzie są atrakcyjne drzewostany. Staramy się im więc wskazać odpowiedni kierunek, właśnie tam sadząc drzewa i krzewy owocowe. Więcej owoców te drzewa wydadzą wprawdzie dopiero za wiele lat, ale powinno się to stać wówczas, gdy i popielic przybędzie na tyle, że przestaną się mieścić w dotychczas zajmowanej części lasu.
Radosław Dzięciołowski
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
W roku szkolnym 2012/2013 „Salamandra” zorganizowała dwa konkursy związane z kampanią edukacyjną dotyczącą zagrożonych gatunków – Konkurs Przyrodniczy dla Uczniów Gimnazjów i Szkół Podstawowych „Ptaki Polski zagrożone wyginięciem” oraz Konkurs Przyrodniczy dla Uczniów Szkół Ponadgimnazjalnych „Rośliny i zwierzęta mokradeł zagrożone wyginięciem”. W obydwu konkursach wzięło udział łącznie ponad cztery tysiące uczniów z województwa wielkopolskiego, lubuskiego, zachodniopomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Konkurs dla młodszych uczniów składał się z etapu szkolnego (23 października 2012 r.), okręgowego (16 lutego 2013 r.), wojewódzkiego (20 kwietnia 2013 r.) oraz ponad-wojewódzkiego (18 maja 2013 r.). Konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych obejmował dwa etapy: szkolny (20 listopada 2012 r.) i ponadwojewódzki (2 marca 2013 r.). Uczestnicy musieli się wykazać sporą przyrodniczą wiedzą pozaszkolną, związaną z wyglądem gatunków będących przedmiotem konkursów, ich występowaniem, głosami, tropami, zachowaniami godowymi i innymi charakterystycznymi elementami ich biologii. Laureaci zostali uhonorowani tematycznymi publikacjami oraz płytami z filmami przyrodniczymi i głosami ptaków.
Serdecznie gratulujemy wszystkim zwycięzcom i ich nauczycielom, mając nadzieję, że głównym zwycięzcą w konkursach jest rodzima przyroda. Ponadto dziękujemy osobom i instytucjom, które wsparły finansowo, rzeczowo, a także własną pracą organizację konkursów.
Z nazwiskami laureatów etapów wojewódzkich i ponadwojewódzkich oraz listą sponsorów konkursów można się zapoznać na naszej stronie internetowej – www.salamandra.org.pl/konkursy.html.
Ewa Olejnik
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Pod koniec grudnia ubiegłego roku oraz w styczniu 2013 PTOP „Salamandra” zorganizowało kilkadziesiąt prelekcji dotyczących Programu „SUSEŁ”, czyli reintrodukcji i ochrony susła moręgowanego w Polsce. Prowadzono je w szkołach, świetlicach lub ośrodkach kultury znajdujących się w bliższym i dalszym sąsiedztwie trzech już istniejących stanowisk susła moręgowanego oraz jednego planowanego na Opolszczyźnie oraz Dolnym Śląsku. Podczas spotkań prelegenci opowiadali o tym, jak wygląda suseł, jakie są jego zwyczaje, gdzie historycznie występował w Polsce, dlaczego wyginął i co robią przyrodnicy, aby odtworzyć populację tego ssaka. Uczestnicy spotkań otrzymali przypinki i ulotki z komiksem o suśle, a osoby, które brały czynny udział w dyskusji i odpowiadały na zadane pytania, były nagradzane koszulkami promującymi Program.
Prezentacje okazały się na tyle interesujące, że stały się inspiracją do twórczości plastycznej. Podczas ferii zimowych dzieci z Wysokiej, przy użyciu różnych technik, wykonały prace przedstawiające tego sympatycznego gryzonia.
Ponadto, żeby jak najwięcej osób mogło posłuchać opowieści o tych ciekawych zwierzętach, w kwietniu odbyło się we Wrocławiu szkolenie dla osób zainteresowanych prowadzeniem w województwie dolnośląskim i opolskim prelekcji dotyczących Programu. Kilkunastu uczestników zdobyło potrzebne informacje na temat biologii susła moręgowanego, stanu jego populacji na świecie, przyczyn wymarcia tego ssaka w naszym kraju, założeń Programu „SUSEŁ” oraz tego, czym jest reintrodukcja. Pierwsze prezentacje przedstawione przez świeżo upieczonych prelegentów odbędą się jeszcze w tym roku.
Julia Kończak
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Artykuł współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko oraz dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.